Zo heb ik eindeloos met een moeder gesproken van wie de dochter door ernstig overgewicht niet meer kon meedoen met gym, gewrichtsklachten had en problemen met haar ademhaling. De moeder begreep niet dat ik het probleem van het kind niet oploste en haar lastigviel met moeilijke vragen over eetgewoonten en opvoedkwesties. Dit ging niet over haar, dit ging toch over haar dochter? En ik praatte steeds indringender op haar in, ongerust tot in mijn tenen over de toekomst van haar dochter. Toen mijn bemoeienis stopte, gingen we niet goed uit elkaar.

Jeugdbeschermers hoor ik soms verzuchten dat ze werken met een maatregel voor een kind maar meer heil zien in een maatregel voor een gezin. Want wat lost een kindmaatregel op als ouders niet begeleid worden bij hun eigen problemen? Wanneer gaan we een aanbod doen voor een gezin en gaan we ouders vanaf de start ook uitnodigen aan hun eigen vragen en problemen te werken? Vragen we ouders: mag ik het met je over jouzelf hebben? Dat is eerlijker en kansrijker voor iedereen.

Ik werd zelf ook moeder. Het ouderschap bracht en brengt mij veel mooie, overweldigende ervaringen. Niet te vergelijken met welke verbinding en liefde dan ook. Het ouderschap leerde me ook hoe je altijd het allerbeste voor je kind wilt doen - op je eigen manier. Tegelijk brengt het ouderschap ook veel onzekerheid met zich mee. Want dat allerbeste best lukt niet altijd. En wat is eigenlijk het beste voor je kind? Ieder kind is anders en de gebruiksaanwijzing wordt er niet bij geleverd.

Hoe ongerust en onzeker kan het je maken als het met je kind niet soepel loopt. Hoe angstig als een professional je daarover aanspreekt. En hoe uit je evenwicht als die professional het dan niet over je kind wil hebben, maar over jou als ouder. Doe ik het dan niet goed? Kan iedereen kinderen opvoeden behálve ik?

Problemen van kinderen worden vaak, zeker niet altijd, veroorzaakt of beïnvloed door problemen van ouders. En als je met hen over opvoeden praat, kom je heel dichtbij. Hun problemen kunnen ervoor zorgen dat het niet lukt het beste te doen voor kinderen en dat is pijnlijk. En dus beschermen ouders zich - heel begrijpelijk - door het niet over zichzelf te hebben maar over ‘het gedragsprobleem van mijn zoon’. En vinden professionals het misschien ook spannend en zoeken de oplossing in ‘het slaapprobleem van je dochter’. En zo wordt het kind nogal eens onderwerp van gesprek, lossen we een symptoom op en hebben het niet over de mogelijkheid van een onderliggende oorzaak. Stellen we niet die ene vraag: heb jij misschien ook hulp voor jezélf nodig’?

Wat vond ik ze vanaf mijn start geweldig interessant, die ouders. Als verpleegkundige maakte ik ze in allerlei situaties mee. In de voorbereiding op het ouderschap, in de eerste jaren hun weg zoeken, in het met vallen en opstaan omgaan met problemen met hun kinderen, en een aantal malen in het onmetelijk verdrietige proces waarin een kind overleed. Ik dacht dat ik ouders wel zo’n beetje begreep, maar het lukte me lang niet altijd om samen met hen de problemen van hun kind aan te pakken.

Het ging toch over haar dochter?