Als nieuwe ouder word je ineens verantwoordelijk voor het opvoeden en het opgroeien van je kind. Dan kan het helpen als er iemand met je meedenkt. Hoe ga je dat doen? En hoe ga je werk en gezin combineren? Welke impact zou het ouderschap op je relatie kunnen hebben? Bij ouders in kwetsbare situaties zijn er vaak extra uitdagingen. Het voorbereiden op het ouderschap en de problemen die er dan zouden kunnen ontstaan, is voor deze groep extra van belang.

Misschien kunnen we beginnen met tijdens de zwangerschap deze vragen aan álle aanstaande ouders te stellen: ‘Hoe is het voor je om vader of moeder te worden?’ En: ‘Wat heb jij nodig voor een goede start straks samen met jouw kind?’ Waarbij we ons niet laten weerhouden omdat we… nog heel veel andere vragen moeten stellen die tot onze directe opdracht behoren, we eigenlijk geen tijd hebben voor het antwoord, niet weten waar we naartoe moeten verwijzen bij een hulpvraag, enzovoort, enzovoort. Allemaal redenen die heel legitiem kunnen zijn, en waar we ook oplossingen voor moeten gaan vinden. Maar laten we voor nu vooral luisteren naar het antwoord. Iets waarvan ouders in allerlei onderzoeken aangeven dat ze dit zo fijn vinden: iemand die even aandacht voor ze heeft. Al zorgen we alleen maar voor dat eerste stukje bewustzijn over wat straks komen gaat. Planten we er een piepklein zaadje mee. Voor een goede start van het ouderschap en het beste voor hun kind. Een kansrijke start.

Dit vraagt om een brede blik van alle professionals die voor, tijdens en na de zwangerschap met (aanstaande) ouders samenwerken. Een verloskundige die naast aandacht voor de ongeboren baby en de gezondheid van moeder, ook vraagt naar hoe het verder met de ouders gaat. Bij kwetsbaarheden verwijst naar bijvoorbeeld het Prenataal huisbezoek van de jeugdgezondheidszorg. Een jeugdverpleegkundige die contact legt met schuldhulpverlening. Een huisarts die verwijst naar een Stoppen met roken-coach. En het vraagt ook om samen met de ouders vooruitkijken: want straks, na die zwangerschap, worden deze aanstaande ouders écht vader en moeder.

Alle ouders willen het beste voor hun kind, en ook dat begint al vanaf de zwangerschap. Dit geldt ook voor ouders die niet weten hoe ze dit voor elkaar moeten krijgen. Ouders die niet zomaar kunnen verhuizen naar een betere, groenere wijk. Die het maar niet lukt om te stoppen met roken, doordat dat sigaretje de enige ontspanning biedt bij alle geldzorgen. Diezelfde zorgen waar ze ’s nachts wakker van liggen. En ook voor ouders die het niet eens meer goed lijken te willen doen. Ouders die volledig vastlopen, niet langer de energie en moed hebben om ‘het beste’ nog op te brengen. Het Kansrijke Start-programma wil ervoor zorgen dat (aanstaande) ouders in kwetsbare situaties het niet alleen hoeven te doen. Zodat ze zo tijdig mogelijk hulp krijgen, liefst al vanaf het moment dat ze gaan nadenken over zwanger worden.

Vanaf het moment van zwanger zijn, word je al vader of moeder. Hoe goed of hoe slecht het met jou gaat, heeft dan niet langer alleen impact op jezelf, maar ook op het kind in de baarmoeder. De omgeving waarin je woont - of je daar bijvoorbeeld in de frisse lucht een wandeling kunt maken. En of er thuis, waar straks het wiegje komt te staan, wel of niet gerookt wordt. Maar ook de master bedroom: of daarin vredig geslapen wordt of dat je door bijvoorbeeld geldzorgen naar het plafond ligt te staren. Het bepaalt hoe kansrijk de start van je kind zal zijn.

Willen maar niet kunnen