‘“Was je maar nooit geboren,” riep mijn vader als hij had gedronken. Zodra hij uit zijn werk kwam, ging hij aan het bier. Hij had een kwade dronk en na een paar biertjes zei hij de meest vreselijke dingen tegen me. Dat ik te dik was, en dat hij liever had dat ik er niet was. Soms lag hij al vóór etenstijd helemaal lam in bed. Dat had ik nog het liefste, dan viel hij mij tenminste niet lastig. 

Maar meestal ging hij door tot ’s avonds laat, tot hij niet meer rechtop kon lopen. Als mijn moeder niet thuis was, deed hij nog veel ergere dingen. Hij schopte en sloeg me, en een keer duwde hij me zelfs van de trap. Het is een wonder dat ik toen alleen schrammen en blauwe plekken had.

Ik wist wel dat slaan niet goed was, maar ergens vond ik het toch normaal. In mijn reacties was ik trouwens heel fel. Ik schreeuwde gewoon terug, maakte ruzie. Een keer stond ik voor hem met een mes op mijn keel. Als hij toch van me af wilde, kon hij meteen mijn keel doorsnijden, riep ik. 

Mijn vader richtte zich vooral op mij, ik denk omdat ik altijd meteen kwaad werd. Mijn jongere zusje liet hij met rust. Daar was ik blij om, want ik kon beter voor mezelf opkomen en zij was bang voor hem. Als hij zich soms toch tot haar richtte, sprong ik ertussen.’

Tess: ‘Op mijn werk hoor ik collega’s vaak met liefde over hun kinderen praten. Ze vertellen over de leuke dingen die ze als gezin doen. Zo kan het dus ook. Dat wil ik later ook, als ik zelf kinderen krijg: hen liefde geven, laten merken dat ze de moeite waard zijn. In elk geval zal ik nooit mijn ouders vragen of ze willen oppassen. Want mooi niet dat ik mijn kinderen naar een alcoholist toe breng.’

‘Voor een deel weet ik waar zijn gedrag vandaan komt. Mijn vader heeft zelf een slechte jeugd gehad, hij is geestelijk mishandeld door zijn ouders. Ik snap wel dat hij daardoor geen goed voorbeeld kreeg. Maar hij had ook op latere leeftijd hulp kunnen zoeken. 

Waarom hij dat niet heeft gedaan? Hij is net als mijn moeder laagopgeleid, misschien speelt dat een rol. Dingen goed verwoorden, kunnen mijn ouders niet. Aan mijn moeder had ik trouwens niets. Zij nam het altijd op voor mijn vader. “Doe eens rustiger,” zei ze dan, “zo maak je je vader kwaad.” 

Eigenlijk ben ik op haar nog bozer dan op hem. Ze greep nooit in, terwijl ze wist wat er speelde. Ik heb vaak geprobeerd om met mijn moeder te praten, maar ze staat er niet voor open. Ooit vroeg ik haar: “Waarom ga je niet bij hem weg? Hij zal nooit stoppen met drinken.” Volgens mij durft ze er geen ruzie met hem over te maken. Misschien wel omdat ze te afhankelijk van hem is. Ze heeft nooit gewerkt. Het is een ouderwetse relatie.

Toen ik nog thuis woonde, durfde ik geen hulp te zoeken. Ik kom uit een klein dorp, het zou meteen worden doorverteld dat het bij ons thuis niet lekker ging. Bovendien was ik bang dat ons gezin uit elkaar zou vallen. 

Op de middelbare school vertelde ik wel over thuis aan een paar vrienden. Zij vonden het rot voor me, maar ja, wat konden ze doen? Dat mijn docenten ook iets vermoedden, bleek pas tijdens een schoolreünie, jaren later. Een paar docenten zeiden tegen me: “Het was niet makkelijk bij jou thuis, hè?”’ Dat deed zo’n pijn. Waarom hebben ze dat niet eerder aan me gevraagd?’