Augeo magazine - Over veilig opgroeien

Vraag aan Paul Baeten,

Manager AMK-Haaglanden

Beste Paul,

Ik werk op een basisschool. Wij hebben discussie in het team; een aantal van ons wil niets meer met het AMK doen. Je moet altijd je naam noemen en sommigen van ons hebben slechte ervaringen met ouders. Ik begrijp dit wel, maar vind het ook lastig: wat dan? Wat zou u ons adviseren?

Een leerkracht.

Reactie Paul Baeten:

Beste leerkracht,

Ik hoor dit vaker en kan het ook begrijpen. Het kan ontzettend naar zijn als ouders negatief reageren naar aanleiding van een melding die je doet of wanneer je informatie hebt verstrekt aan het AMK omdat je daarom gevraagd werd.

Dan hoeft het niet altijd te gaan om bedreigingen die ouders uiten. Als ze heel erg boos zijn kan dat al heel onaangenaam zijn. Soms dienen ouders klachten in, moet je voortdurend verdedigen dat je een melding hebt gedaan, worden kinderen van school gehaald, proberen ouders andere ouders tegen de school op te zetten et cetera.

Er kan op school een heel negatieve sfeer ontstaan waardoor je ook in je vrije tijd nog last kunt hebben van een melding die je hebt gedaan. Het is dus inderdaad wel begrijpelijk dat je collega’s zo reageren. Helemaal oplosbaar is dit probleem niet maar er zijn wel dingen die kunnen helpen.

Advies vragen

Je kunt bij het AMK advies vragen over de manier waarop je met een vermoeden van kindermishandeling kunt omgaan. Melden is niet altijd nodig en wenselijk. Als je advies vraagt doet het AMK verder niets, dan hoeft het AMK dus ook geen namen te weten. Je kunt samen nadenken over de beste aanpak. Je hoeft dat telefoontje naar het AMK ook niet te vermelden in je contact met ouders.

Steun

Zorg dat je gesteund wordt door je collega’s en door de leiding van je school. Neem daarom een besluit om te melden niet in je eentje maar samen met collega’s en betrek ook je directeur er bij. Als het contact met een ouder echt lastig wordt kun je afspreken dat ze alleen met de directeur contact mogen hebben zodat je als leerkracht wat uit de wind wordt gehouden en gewoon je werk kan doen. Loopt het heel hoog op dan kan een ouder de toegang tot de school of het schoolplein worden ontzegd. Als het even kan moeten dit soort maatregelen worden voorkomen. Je past ze alleen toe als het gewone gesprek niet meer mogelijk is.

Uitleg

Belangrijk is dat je veel aandacht besteedt aan de uitleg die je geeft aan ouders. Waarom wordt er gemeld? Wat wordt er precies gemeld? Waarom nu? Ouders willen gehoord worden en dat gevoel krijgen ze niet als ze opgeroepen worden voor gesprek waarin ze te horen krijgen dat er een melding naar het AMK gaat. Als het besluit al vast staat en het niet uitmaakt wat zij nog te zeggen hebben, dan geeft dat ouders een gevoel van machteloosheid en dat wordt vaak vertaald in boosheid en agressie.

Als die ruimte er is, dan is het goed om je zorgen voor te leggen aan ouders en hen te vragen hoe zij daar tegen aan kijken. Stelt die uitleg je onvoldoende gerust, leg dat dan uit aan ouders en leg ook uit dat je met een zorg over hun kind zit die je niet meer alleen kunt oplossen. En dat je het nodig vindt om overeenkomstig de regels van de overheid en van je school een melding zult doen bij het AMK.

Anoniem melden

Het is belangrijk om bij een vermoeden van kindermishandeling zo transparant mogelijk te zijn naar de ouders. We willen ouders immers meekrijgen in een proces van verandering en daarbij is vertrouwen een sleutelbegrip. Er zijn situaties waarin openheid schadelijke gevolgen kan hebben. De wetgever heeft daarin voorzien door beroepskrachten de mogelijkheid te bieden om anoniem te blijven ten opzichte van het gemelde gezin in het geval dat openheid over de melding een bedreiging kan vormen voor het kind, voor de melder of wanneer openheid kan leiden tot verstoring van de vertrouwensrelatie met het kind of het gezin (Art. 55 Wet op de Jeugdzorg).

Het is onvermijdelijk dat je soms boze ouders tegenkomt in de aanpak van kindermishandeling. Je zou het kunnen vermijden door de ogen te sluiten voor het kinderleed maar dat is duidelijk niet wat je wilt. Laten we voorkomen dat ouders ons tegen elkaar uitspelen en vooral blijven samenwerken.

Vriendelijke groet,

Paul Baeten,

Manager AMK-Haaglanden

Wil je ook een dilemma voorleggen aan een van onze experts? Mail je vraag naar de redactie.

Vraag aan Jolande Schoonenberg,

Vertrouwensarts AMK-Amsterdam

Beste Jolande,

Ik heb een jongen in groep 7. Zijn ouders zijn gescheiden en de communicatie verloopt erg moeizaam tussen beide ouders. Ze komen beiden apart op gesprek op school. S. is meer-/hoogbegaafd, maar heeft ‘problemen’ op sociaal-emotioneel gebied.

We willen graag een onderzoek, om te kijken waar deze problemen vandaan komen. Moeder vindt dit prima. Vader geeft aan dat hij mondelinge toestemming geeft, maar als hij een handtekening moet zetten op het toestemmingsformulier, krijgen we van hem geen reactie. Hij houdt eigenlijk het onderzoek op deze wijze tegen.

Dit gaat al gedurende langere tijd zo. Moeder twijfelt of zij een melding moet doen bij het AMK en is bang dat de communicatie nog meer verslechtert.

Wat is onze rol als school in verband met de meldcode?

Met vriendelijke groet,

Een intern begeleider

Reactie Jolande Schoonenberg:

Beste intern begeleider,

Ik kan me goed voorstellen dat je je afvraagt wat je kunt doen om hulp voor deze jongen tot stand te brengen. Voor een dergelijk onderzoek heeft een school de handtekeningen nodig van beide ouders, tenminste: als beide ouders zorg dragen voor hun kind of het gezag hebben. Ik heb niet het idee dat het AMK nu al een rol heeft, hoewel om advies vragen altijd mogelijk is. Advies vragen aan het AMK kun je ook doen zonder de ouders hiervan op de hoogte te stellen.

Om een situatie zoals je beschrijft bij het AMK te melden, moet duidelijk zijn dat deze jongen ernstig in zijn ontwikkeling bedreigd wordt als hem dit onderzoek onthouden wordt. Ik denk dat er wellicht andere manieren zijn om deze jongen verder te helpen.

Mijn advies zou wel zijn om van deze vader te horen waarom hij wél mondelinge toestemming geeft, maar (nog) geen handtekening heeft gezet onder de verwijzing. Is de reden die jullie als school hebben voor de verwijzing, voldoende duidelijk geworden? Mogelijk vraagt de vader zich af wat een onderzoek naar de oorzaak van de problemen van zijn zoon gaat opleveren?

Duidelijk benoemen

In een gesprek met de ouders is het dan ook aan te raden om duidelijk te benoemen waarom de school het onderzoek wenst. Vraag wat de zij, in dit geval met name de vader, vinden. En, als dan ook vader er achter staat: waarom hij niet tekent, en als hij er niet achter staat: wat zijn voorstel is. Ga in op wat nodig is voor hun zoon en hoe die zorgvraag beantwoord kan worden.

Probeer tijdens het gesprek niet te veel in te vullen voor de vader. Je weet immers niet wat zijn motivatie is. Mogelijk voelt hij zich schuldig of beschuldigd omdat de opvoedsituatie niet optimaal is? Of kan het zijn dat vader meer gemotiveerd is om mee te werken aan andere verwijzing? Misschien lukt een verwijzing, die gericht is op het oplossen van de problemen van zijn zoon, wel? Door het vergroten van zijn vaardigheden op sociaal-emotioneel gebied?

Betrek beide ouders

Mijn advies is om nog eens een goed gesprek te hebben en de vragen en punten te bespreken. Het is belangrijk om beide ouders te betrekken bij de visie die je als school hebt op de ontwikkeling van hun zoon. In dit gesprek moet het belang van hun kind voorop staan en is het zaak vooral de samenwerking met ouders en de gezamenlijke verantwoordelijkheid van school en ouders te zoeken.

Vriendelijke groet,

Jolande Schoonenberg, vertrouwensarts AMK-Amsterdam

Wil je ook een dilemma voorleggen aan een van onze experts? Mail je vraag naar de redactie.