Augeo magazine - Over veilig opgroeien

HUISARTSEN LEREN

BETER GEWELD SIGNALEREN

Huisartsen krijgen ondersteuning om beter kindermishandeling en huiselijk geweld te signaleren. Huisartsenorganisaties NHG, LHV en Ineen, het ministerie van VWS en Augeo zetten zich daarvoor in 2016 in.

Zo wordt een digitale alert ingevoerd in verschillende Huisarts Informatie Systemen (HIS). Deze kindcheck-alert herinnert de huisarts er tijdens een consult aan om te informeren naar eventuele kinderen en te vragen of zij veilig zijn. De huisarts is hiertoe wettelijk verplicht als hij van de ouders of vanuit het patiëntendossier zorgelijke signalen krijgt zoals huiselijk geweld, een suïcidepoging of alcohol- en/of drugsmisbruik. De alert is bedoeld als geheugensteun en bevat tevens informatie zoals het telefoonnummer van Veilig Thuis en het stappenplan kindermishandeling van artsenfederatie KNMG.

Daarnaast komt er dit jaar een aanpassing van de bestaande Landelijke Eerstelijns Samenwerkingsafspraken (LESA’s) over kindermishandeling met relevante partners, zoals Veilig Thuis en organisaties uit de jeugdgezondheidszorg. Wijzigingen zijn onder meer dat de verantwoordelijkheid voor jeugdzorg nu bij gemeenten ligt en dat er nieuwe wetgeving is op het gebied van de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling .

Toepassen

Volgens onderzoek van het ministerie van VWS van vorig jaar zijn huisartsen weliswaar goed bekend met de meldcode, maar blijkt het toepassen ervan toch lastig. Ook de kindcheck is relatief onbekend. De samenwerkende organisaties willen daarom dit jaar de helft van alle huisartsen (online) meer kennis bijbrengen over de aanpak van kindermishandeling en over de kindcheck.

Augeo actualiseert daarvoor de bestaande e-learnings en ontwikkelt vijftien minuten durende, digitale leerberichten over het onderwerp. Daarnaast komt er specifiek aandacht voor kindermishandeling en huiselijk geweld in de PraktijkWijzer Kwaliteit en Veiligheid en op de voorlichtingswebsite Thuisarts.nl .

Logo

Het logo ‘Huisartsen tegen kindermishandeling’, ontwikkeld door de Landelijke Huisartsen Vereniging, moet helpen aandacht te houden voor het onderwerp. Vanuit Augeo zullen leden van de Jongerentaskforce aandacht blijven vragen voor het onderwerp en informatie bieden vanuit het perspectief van kinderen en jongeren. (MvD)

FILM SPOTLIGHT LEERZAAM

VOOR JEUGDZORGWERKERS

Grootschalig kindermisbruik in de Rooms-Katholieke Kerk, dat langdurig onder de pet is gehouden. Dat ontdekken onderzoeksjournalisten in de Amerikaanse film Spotlight, gebaseerd op waargebeurde feiten. Een aanrader voor professionals die betrokken zijn bij jeugd.

De hoofdrolspelers zijn redacteuren van The Boston Globe, die in 2002 het schandaal na uitgebreide research openbaar maakten. De onderzoeksjournalisten hebben last van tegenwerking van advocaten, van de overheid en van de kerk. De uitgever is huiverig voor weglopende adverteerders en lezers. Desondanks zoekt het team, genaamd Spotlight, door en ontdekt steeds meer weggemoffelde gruwelijkheden.

Wensgedachte

Edith Geurts, inhoudsdeskundige kindermishandeling bij Augeo, vindt dat professionals die met kinderen werken de film moeten zien. ‘Allemaal hebben we onbewust de wensgedachte dat het zo erg niet kan zijn. De onderzoeksjournalisten zie je telkens schrikken als de zaak nóg omvangrijker en ernstiger blijkt dan ze dachten. Je wilt dat niet geloven van mensen in wie je vertrouwen stelt. Dat geldt voor de kerk, maar ook voor ouders, buren, het onderwijs. Juist die wensgedachte kan je ervan weerhouden objectief op te merken wat er mis is.’

Zoektocht

‘Verder zie je hoezeer de journalisten hun best doen om de onderste steen boven te krijgen en hoe lang het duurt om zicht te krijgen op het totaalplaatje’, vervolgt Geurts. ‘Als je weet hoe omvangrijk het probleem is - denk aan wat de commissies-Samson en -Deetman ontdekten - begrijp je niet meer waarom je dat daarvoor niet gezien hebt. Hoe lastig het is om de omgeving te overtuigen, merken ook de slachtoffers: een van hen komt voor de tweede keer met een doos bewijsmateriaal aan, waaraan de eerste keer slechts een klein artikel achter in de krant is gewijd.’

De film Spotlight heeft verschillende prijzen gewonnen, waaronder een Oscar voor Beste Film. Hij draait momenteel in bioscopen in heel Nederland. (MvD)

‘LIEVER REBELLEN DAN KRITIEKLOZE CONSUMENTEN’

We zouden kinderen moeten opvoeden tot vreedzame strijders en tegendenkers. En professionals zouden zich ook wat meer als competente rebellen mogen opstellen.

Dat stelt Micha de Winter, hoogleraar Pedagogiek aan de Universiteit Utrecht, in de Mulock Houwer-lezing van 2015, die nu in print uitgebracht is. Competente rebellen zijn onmisbaar voor vooruitgang, meent De Winter. Toch staat opvoeden vaak gelijk aan gedragsregulering: jongeren moeten zich zó gedragen, dat de omgeving er zo min mogelijk last van heeft. ‘Dragen we op deze manier bij aan opvoedingsdoelen zoals persoonswording, (...) zelfbepaling of kritisch burgerschap? Of zijn we in plaats daarvan bezig om op wetenschappelijk verantwoorde wijze brave, kritiekloze consumenten te creëren?’, vraagt De Winter zich af.

Balans

Er moet volgens hem meer aandacht komen voor een balans tussen (wetenschappelijk verantwoorde) standaardisering in de jeugdhulp en een persoonlijke benadering van professionals. En voor maatschappelijke idealen in opvoeding en onderwijs in plaats van het individualistische ‘werken aan jezelf’. Want wie niet wordt uitgedaagd om over zijn maatschappelijke idealen na te denken, vervalt in consumentisme, nihilisme of lethargie. Of in extremisme en radicalisering. (MvD)

Recente rapporten, nieuws, film en symposium