Augeo magazine - Over veilig opgroeien

OVERZICHT

AUGEO MAGAZINE - TIJDSCHRIFT KINDERMISHANDELING EN HUISELIJK GEWELD

5 VRAGEN AAN

MARGA HAAGMANS, inhoudsdeskundige Augeo en projectleider Kindcheck

AUTEUR: LOTTE KNOTTNERUS

De Kindcheck is onderdeel van de Wet Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. De Kindcheck is toegevoegd aan de Wet Meldcode om meer kinderen in beeld te brengen die het risico lopen mishandeld of verwaarloosd te worden. Voor behandelaars betekent dit dat je, bij zorgen over een volwassen cliënt of patiënt, moet nagaan of hij/zij zorg draagt voor minderjarige kinderen. En of deze kinderen wel veilig zijn. Ook als je deze kinderen niet zelf ziet of behandelt.

Wat houdt de Kindcheck in?

De Kindcheck houdt in dat je in je contacten met volwassen patiënten nagaat of er kinderen in het gezin zijn en inschat of zij veilig zijn. Denk daarbij aan volwassen cliënten die in een medische conditie verkeren die risicovol kan zijn voor de veiligheid van kinderen, zoals bepaalde vormen van psychische problematiek of drugs- of alcoholverslaving. Of cliënten die met omstandigheden te maken hebben, die mogelijk risicovol zijn voor de veiligheid van kinderen, zoals partnergeweld. Als je twijfelt over de veiligheid van de kinderen of als je vaststelt dat zij onveilig zijn, doorloop je de stappen van de Meldcode.

Wat betekent dat “volgen van de Meldcode” dan?

Bij stap 1 leg je in dat geval de ‘oudersignalen’ vast die aanleiding geven tot twijfels over de veiligheid van de kinderen. Als je de kinderen zelf niet hebt gezien, doe je geen uitspraak over de feitelijke situatie waarin de kinderen zich bevinden. Je kunt dan wel vaststellen dat de medische conditie of de omstandigheden van de volwassene mogelijk een risico vormen voor kinderen en dat daarom verder onderzoek naar de feitelijke situatie van de kinderen noodzakelijk is. Vervolgens volg je de verdere stappen van de Meldcode die ervoor zorgen dat er ook verder onderzoek plaatsvindt en dat er, zo nodig, passende hulp wordt georganiseerd.

Waarom bij deze cliënten?

We weten dat kinderen van ouders met ernstige psychische of verslavingsproblemen vaker slachtoffer worden van kindermishandeling. Natuurlijk mishandelen of verwaarlozen niet alle ouders met ernstige psychische of verslavingsproblemen hun kinderen. Maar de kinderen lopen wel meer risico’s.

Daarom geldt: hoe eerder deze kinderen in beeld komen, hoe eerder zij en hun ouders geholpen worden. De Kindcheck helpt je om oudersignalen zorgvuldig in kaart te brengen en vergroot daarmee de mogelijkheden om kinderen die onveilig zijn, (eerder) in beeld te krijgen.

Voor wie geldt de Kindcheck?

De Kindcheck geldt voor iedereen die vanuit zijn werk onder de Wet Verplichte Meldcode valt. In het bijzonder als je werkt met volwassenen en zorgelijke situaties kunt signaleren zonder de kinderen zelf te zien, bijvoorbeeld als je werkt als in de GGZ of verslavingszorg, maar ook als (huis)arts, verpleegkundige, maatschappelijk werker, psychiater of psycholoog.

Waarom is het belangrijk om de Kindcheck op te nemen in de Wet Meldcode?

Veel professionals die met volwassen cliënten werken, hebben regelmatig het gevoel dat er iets niet pluis is, maar twijfelen soms aan de betrouwbaarheid van dat gevoel of weten niet wat ze met dat gevoel kunnen doen. En niet alle professionals denken automatisch ook aan kinderen. De Kindcheck helpt professionals oudersignalen in kaart te brengen.

En dat werkt. De Spoedeisende Hulp van Medisch Centrum Haaglanden voerde bijvoorbeeld eind 2007 een soort Kindcheck in, waarna het aantal patiënten over wie een melding bij het AMK werd gedaan steeg van 1 op de 100.000 naar 64 op de 100.000 kinderen.

Bijna alle meldingen (91 procent) waren terecht, bleek achteraf. Driekwart van de betrokken kinderen was nog niet bij het AMK bekend, omdat niemand eerder aan de bel had getrokken. En de meeste ouders waren niet boos, maar juist opgelucht: omdat ze eindelijk hulp kregen bij de opvoeding.